Jak dbać o swe mięśnie

Do utrzymania mięśni w harmonijnym stanie siły i zdrowia, potrzebna jest regularna praca (odpowiednie regularne ćwiczenia fizyczne).

Niejednemu zdarzyło się, iż siła niedopisała należycie, czy to przy jakiej specjalnej pracy, czy też podczas jakiejś gry lub zabawy, wymagającej natężenia i wytrzymałości mięśni. Mianowicie trzeba wiedzieć o tem, że siła i wytrzymałość mięśni, powiększają się przez ćwiczenia. Jeżeli mięśnie są większe, jeżeli lepiej odpowiadają zadaniu pracy, pozwalając na zużytkowanie niewyzyskanych w nich sił, wówczas znajdziemy się w lepszej możności dobrego wykonania zamierzonych zadań. Ćwiczenia mięśni wymagają tak samo wiele cierpliwości. Przy wyrabianiu mięśni trzeba być tak cierpliwym, jak przy obchodzeniu się z delikatną maszyną.

Mięśnie mają także właściwe sobie sposoby uskarżania się i bardzo ważną jest rzeczą dla każdego, by na owe uskarżania pilną zwracać uwagę. Należy pamiętać, że mięśnie pracują. Mięśnie muszą pracować.

Mięśnie powinny być w takich warunkach, któreby im pozwalały rzeczywiście na ciężką pracę i to niechwilową, lecz stałą, zarówno dla dobra samych mięśni jak i dla dobra danej osoby, mogą one spełniać swe zadanie tylko wtedy, gdy się znajdują pod umiejętnym kierownictwem.

Zmęczenie odgrywa tak samą dużą rolę wobec mięśni. Biorąc rzecz fizjologicznie, zmęczenie należy przypisać nagromadzeniu się zniszczonych produktów w mięśniach. Siła i zdrowie mięśni zależne jest od dwóch czynników: od odpowiedniego ich używania i usuwania swych zniszczonych cząsteczek, jakie się gromadzą na skutek pracy, lub ćwiczeń fizycznych. Jeżeli odczuwa się ogólne zmęczenie ciała, dowód to, że pewne organa ciała zostały przeładowane owemi zniszczonemi cząsteczkami. Jeżeli płuca, wątroba, skóra, lub nerki, które to organy wyrzucają z ciała zniszczone cząsteczki, zostaną przeładowane przez nagle, lub nadmierne wyładowywanie energji — mięśnie natychmiast dają znać o tem. Te same warunki zachodzą, gdy się cierpi naprzemęczenie w jednem jakiem miejscu któregokolwiek z mięśni na skutek przepracowania.

Nadmierne przemęczenie może spowodować trudności w trawieniu, może ułatwić zaziębienie, influzenzę, lub inne jakie choroby. Przemęczenie zwłaszcza bardzo jest szkodliwem dla tych, którzy cierpią z powodu niedostatecznego odżywiania się, lub z powodu osłabienia nerwowego. Jeżeli np. po krótkim, a nadmiernym wysiłku serce bije bardzo gwałtownie dłużej, aniżeli powinno, można z tego wyciągnąć wniosek, że mięśnie serca potrzebują odpowiednich starań i ćwiczenia. Jest to ostrzeżenie, iż należy odpocząć, gdyż w przeciwnym razie mogłoby nastąpić zupełnie wyczerpanie.

Należy pamiętać również o tem, że należyty i zdrowy rozwój mięśni wówczas „tylko może być urzeczywistniony, gdy osoba dana nie obawia się silnych wysiłków i ciężkiej pracy. Fizyczne zmęczenie nie jest; rzeczą złą w samej sobie, której należy unikać. Zmęczenie jest dobrą rzeczą, albowiem wysiłek, który spowodował owo zmęczenie, jest dobrym dla każdego. Trzeba jednak odróżnić zmęczenie od wyczerpania fizycznego. Ten, kto jest zmęczony pracą, lub wysiłkami przy jakiej zabawie, lub ćwiczeniach fizycznych, zwykle odczuwa potrzebę snu. Ten zaś, kto jest wyczerpany, najczęściej potrzebuje pomocy lekarza.

Pracę mięśni można podzielić na dwa rodzaje, a mianowicie na tak zwaną pracę wysiłku i pracę wytrzymałości. Praca pierwszego rodzaju wymaga skoncentrowanego wysiłku pojedyńczych lub pewnej grupy mięśni.

Praca tego rodzaju wymaga ćwiczenia, sprawności i należytego współdziałania kilku, lub wszystkich mięśni. Nie wyćwiczony może wydobyć ze siebie dużo wysiłku dla dokonania pewnego zadania i mimo to nie będzie mógł dorównać wprawnemu i doświadczonemu pracownikowi, który zrobi to samo o wiele łatwiej i przy mniejszych wysiłkach, ponieważ wyćwiczył on swe mięśnie tak, by robiły to, co zechce i jak zechce.

Zaobserwujmy np. wprawnego siłacza, w czasie występu atletycznego, siłacza, który rzuca ciężki młot lub doświadczonego gracza w tennis albo jakiegokolwiek bądź wprawnego pracownika, który wydają ze siebie znacznie mniej wysiłku, aniżeli ludzie mniej doświadczeni lub gorzej wyćwiczeni.

Do doskonałości czy to w atletyce, czy to w pracy dochodzi się stopniowo. O ile chcemy szybko dojść do tej doskonałości niezważając na swe siły, przygotowanie, wyćwiczenie, wprawę i doświadczenie, to napotkany zawód, który może się odbić nawet na utracie zdrowia, jeżeli nadużyjemy swej siły.

Praca mięśni, wymagająca wytrzymałości, zwykle nie polega na dużych wysiłkach, jest najczęściej lekką pracą. Mimo to jednak może się okazać bardzo wyczerpującą. Zwykle jest to tego rodzaju praca, w której trzeba ustawicznie powtarzać jedno i to samo. Jeżeli idzie o ćwiczenia fizyczne w tym samym zakresie, to mają one na celu podniesienie żywotności całego ciała. Ćwiczenia, mające na celu wyrobienie wytrzymałości, przynoszą nie tylko siłę, ale także sprawność mięśni, która gra tak ważną rolę.

O ile Kto nie jest przyzwyczajony do szybkiego biegu to daleko zdrowszą będzie rzeczą 1/2 km. dobrego spaceru aniżeli szybki bieg na odległość 60 metr. Należy przeto pamiętać o swych mięśniach, zwracając pilną uwagę na ich uskarżanie się, które powiedzą prawdę czy się dobrze traktuje, czy też źle. Najważniejszą jest rzeczą, by zawsze stosować się do wskazówek samych mięśni.

Sportowiec nr 25, 1924r