Anglia — ojczyzną gry w piłkę wodną. — Korzyści uprawiania „waterpolo“ dla pływaków. Śląsk przoduje obecnie w tej konkurencji.

Gra w piłkę wodną jest jedną z najpiękniejszych i najbardziej wartościowych pod względem wychowawczo – sportowym. Wyrabia ona u zawodników takie cechy charakteru, jak: przytomność umysłu i umiejętność błyskawicznego zastosowania się do każdej sytuacji, podporządkowanie się akcji wspólnej, oraz opanowanie sztuki pływania, wraz z techniką uderzania piłki.

Powyższe zalety wpłynęły na to, że w ojczyźnie piłki wodnej — Anglii, zajmuje ona wybitnie miejsce, a wśród sportów wodnych — naczelne. Jeżeli zaś w Anglii sporty wodne są tak rozpowszechnione, to przyczyniła się do tego właśnie gra w piłkę wodną. Istnienie waterpolo datuje się od przeszło pięćdziesięciu lat. Anglicy doszli do wniosku, że przez same wyścigi pływackie zbyt mało i powoli da się rozpowszechnić zamiłowanie do sportów wodnych. Należało więc, podczas wszelkich zawodów pływackich, pokazać grę, która by wzbudziła zainteresowanie, podzieliła publiczność na partię, pod względem sympatji do danej drużyny, wywołała rywalizację drużyn, a co najważniejsze — byłaby zrozumiałą dla widzów. W ten sposób spodziewano się przyciągnąć szersze masy i zbliżyć je czynnie do sportów wodnych.

Zadanie to zostało znakomicie wypełnione, gdyż stworzono grę wodną, podobną w zarysie do ogromnie rozpowszechnionej w Anglii piłki nożnej. Nowa ta gra — waterpolo -— zyskała sobie w krótkim czasie tak wielkie uznanie, że już po kilku latach „London Swimming Association” rozpoczął pracę nad stworzeniem stałych jej prawideł.

Początkowo zamiast bramek były u- stawione chorągiewki. Pierwsze bramki w meczach waterpolo, zastosowano w r. 1879. Jednakże z chorągiewkami zamiast bramek grano jeszcze czas dłuższy. Od r. 1880 gra w piłkę wodną w coraz szybszem tempie rozpowszechniła się. Od r. 1888 waterpolo zyskało sobie tylu zwolenników, że stało się koniecznością utworzenie dla niej specjalnej Federacji, która została podporządkowana państwowemu związkowi pływackiemu.

Prawidła wówczas opracowane, poza nieznacznemi zmianami, obowiązują jeszcze dzisiaj. Dzięki starannej opiece, jaką otaczano piłkę wodną w Anglii, osiągnęła ona tam doskonałość. Ulubionem i często stosowanem jest wśród graczy angielskich „dryblowanie” lub rzut piłki do tyłu, a wszystko to wykonane jest z precyzją. Specjalnie dbają Anglicy o zachowanie podczas gry spokoju i dyscypliny. W obecnej chwili niema prawie imprezy Pływackiej bez urządzenia rozgrywek w piłkę wodną.

Z Anglii waterpolo przedostało się do innych krajów. Wszędzie przyjęło się Prędko i stało się ulubionym sportem. Na ogół piłka wodna ciągnie pływaków z nieprzepartą siłą, gdyż przedstawia bardzo dużo rozmaitości zadań i uderza w czuły u każdego sportowca instynkt gry.

Piłka wodna jest grą piękną, stawiająca zarówno duże wymagania sprawności pływackiej i wytrzymałości, jak też wolności do gry zespołowej i umiejętności kombinacyjnej pracy dla drużyny, wyrabia ona cenne właściwości sportowe jak energię, przebojowość, uczy pracować dla zespołu i każe myśleć taktycznie.

Piłka wodna jest przede wszystkiem grą kombinacyjną. Poruszanie się w wodzie odbywa się przecież względnie powoli i z trudnością. Fenomenalny z pływackiego punktu widzenia czas, osiągany wyścigu na 100 m. około jednej minuty, mówi wyraźnie, że człowieka hamuje tu żywioł utrudniający mu nie tylko posuwanie się na przód, ale i zwracanie się na miejscu.

Wszystko to odbywa się w wodzie daleko wolniej, niż na lądzie, np. na boisku i dlatego też w piłce wodnej zwane „kiwania“ lub „przejeżdżanie” partnera, natrafia na ogromne przeszkody. Za to też musi się przede wszystkiem kombinować — musi się ustawicznie podawać, a w wyjątkowych tylko wypadkach można atakować samodzielnie i to zwykle tylko na skutek wytworzonej przedtem taktycznej sytuacji na polu gry.

Dlatego też charakterystycznem dla wodnej piłki jest jak najskrupulatniejsze „obstawianie“ przeciwnika. Pierwszy rzut oka na normalnie grany mecz waterpolowy, daje przede wszystkiem obraz owych „parek” graczy, stale pilnujących się wzajemnie i stałe nierozłączonych. Konieczność taktyczna zmusza, tych tymczasowych wrogów, do ustawicznego ze sobą sąsiedztwa i do trzymania się obok siebie, niezależnie od tego, co może się dziać na boisku. To też nieobstawianie przeciwnika, jest najcięższym błędem, jaki można zrobić w grze w piłkę wodną, błędem, który mści się nieraz prawie natychmiast. Kara w postaci usunięcia jednego gracza, z drużyny przez sędziego za jakie przewinienie, co w czasie matchu zdarza się na ogół dość często, jest tem bardziej dotkliwą, że drużyna przeciwna zyskuje wtedy nie tylko jednego gracza więcej, ale zarazem kolosalną przewagę taktyczną, którą prawie z reguły można wykorzystać.

Taktyka w piłce wodnej ma znaczenie tak wielkie, że rozumie grająca drużyna, przeciwstawić się może szybszej i technicznie lepszej, nie bez widoków nawet na wygraną.

Niemniej jednak szybkość pływania i umiejętność rzucania piłki, mają w waterpolo swe ogromne znaczenie. Niestety w pływaniu waterpolowem, bardzo jest dużo sposobności do brutalizowania i gry „foul“. Dlatego też tak dużą i trudną rolę w matchu piłki wodnej ma prawie zawsze sędzia. Nie tylko reguły są dość skomplikowane i wymagają dużej praktyki w sędziowaniu, aby je należycie interpretować, ale i śledzenie samej gry jest bardzo utrudnione. Nawet bowiem, gdy gra toczy się w idealnie czystej wodzie, to i tak nie wiele widać co się dzieje w głębi, gdyż podczas gdy woda jest zwyczajnie sfalowana i skłębiona.

Trzeba też istotnie wielkiego praktyka, który zna się z doświadczenia, z wszystkimi możliwymi trickami, aby objawów na powierzchni wody wywnioskować, że w głębi odbywa się nieraz prawdziwa orgia. Ile przytem pola do perfidnej chytrości i dla udawania, że zawodnik sam jest ofiarą brutalnych zamachów swego partnera wtedy właśnie, gdy miną pokrzywdzonego niewiniątka „kształci“ w głębi wód, swego przeciwnika.

Nic też dziwnego, że sędziowanie matchu waterpolowego, prawie zawsze budzi zastrzeżenia. Zaznaczyć przytem trzeba, że namiętności wybuchają przy grze w piłce, wodnej na ogół dość często i daleko silniej niż przy innych grach, choćby bardziej emocjonujących i bardziej roznamiętnionych. Przypisać to należy prawdopodobnie temu właśnie, że gra w piłkę wodną odbywa się wśród hamującego, żywiołu, który sprawia, że traci się cierpliwość znacznie wcześniej, niż w normalnych warunkach.

W historii piłki wodnej, coraz poważniejszą rolę odgrywać poczynają pływacy śląscy. Z górą osiem lat mistrzem Polski był zespół Makkabi z Krakowa, który w ostatnim roku oddał tytuł A. Z. S. z Warszawy.

Polska Zachodnia nr 230, 21 sieprnia 1933r.